Slechtvalk

Peregrine falcon



De kerk van Vogelenzang genaamd 'Onze Lieve Vrouw Tenhemelopstijging'. In het ochtendgloren wordt haar majestueuze hoog torende  contourlijn fraai uitgelicht boven de neveldeken van de ochtendschemer.

Vogelenzang, 4 oktober 2024

'Kerkgangers'

In de afgelopen jaren zijn meerdere slechtvalken, min of meer trouwe 'kerkgangers' geweest in Vogelenzang. Zij kozen de hoge kerk als tijdelijke verblijfplaats. Voornamelijk als slaapplaats en soms ook als hoge zitplaats, met riant uitzicht om te jagen op passerende vogels.  Alle vier de vogels bleken geringd, en konden op de door mij genomen fotos (700 mm telelens) hun ring lettercodes worden afgelezen. Daarmee werden hun herkomsten en leeftijden achterhaald. Het bleken jonge (1-2 kj) vogels, afkomstig uit nestkasten in Noord - en Zuid Holland, over relatief korte afstanden van 5 tot 75 km (Noordwijckerhout tot Den Helder).

Op de onderstaande kaart (bron: Sovon, slechtvalk broedpopulatie NL 2021-2023), zijn hun respectievelijke plaatsen van herkomst en hun verplaatsingen naar Vogelenzang geprojecteerd.




Waarnemingen (2019-2025) van slechtvalken, pleisterend op de kerktoren van Vogelenzang


Plaats/Location: Vogelenzang, kerktoren/church tower
Datum/Date: 18/08/2019

'BSK'

Op een dag, 13 augustus 2019, zag ik hem daar. Deze jongeman slechtvalk. In het dorpje Vogelenzang, op de kerk. De kerk die ik dagelijks op mijn vroege ochtendwandeling met de hond passeer. Nooit eerder had ik er een slechtvalk gezien, dus klopte mijn vogelaars hart op slag een slag harder. Dacht even aan direct teruggaan om mijn camera te halen. Maar besloot na een poosje kijken, om toch eerst m'n  honden rondje te doen. Vurig hopend dat hij er bij terugkomst nog zou zitten. En zo gebeurde ook.

Dat dit een jongeman slechtvalk is, een 2e kj om precies te zijn, vond ik vervolgens op bijzondere wijze uit.

Enkele dagen na mijn ontdekking slaagde ik er in een paar eerste fotos te schieten. Prachtig zat hij daar, op een klein leisteen gedekt sierdakje in de torenspits. Van grote hoogte, maar goed in het zicht bekeek hij mij priemend en roerloos. Thuis met de foto op het scherm viel mij direct een kleurring op, aan zijn rechter poot. Daarop waren geen herkenningstekens te zien. Maar op fotos die ik twee dagen later nam, waren wel duidelijk de letters 'BSK' zichtbaar.

'BSK'


Plaats/Location: Vogelenzang, kerktoren/church tower
Datum/Date: 18/08/2019

Aalsmeer

Mijn waarnemingen van 16 en 18 augustus en een paar van de eerste fotos plaatste ik op Waarneming.nl. En daarop kwam via Waarneming.nl op 2 september een onverwachte leuke reactie, van een enthousiaste belangstellende (Yvonne van der Maat).
Met de vraag of ik misschien had gezien of de vogel een kleurring draagt, en zo ja of ik die kon aflezen. Dat heb ik haar direct bevestigd, met de tekens informatie ('BSK'). Zij liet mij de volgende dag al weten dat zij de vogel ringgegevens had kunnen traceren. En dat zij mijn terugmelding ook had ingevoerd in de landelijke ring database (www.griel.nl). 'BSK' is een mannetje afkomstig van de nestkast op de watertoren in Aalsmeer. Daar geboren in het voorjaar een jaar eerder (2018).

Op de uitgebreide website http://www.slechtvalkaalsmeer.nl
is veel informatie en prachtig webcam beeldmateriaal te vinden. Het paartje slechtvalken dat daar toen broedden staan te boek als Sidonia ♀ en Youngster ♂. Hun eerste twee kuikens kropen op 27 april 2018 uit het ei. Een dag later gevolgd door nummer 3 en de laatstkomer Nr 4 tenslotte op 30 april. Twee jongedames en twee jongemannen. BSK ♂ dus één van dit viertal.

Op 19 mei krijgen de kuikens hun ringen (EPB, BSK, COU en CPE)




Plaats/Location: Vogelenzang, kerktoren/church tower
Datum/Date: 01/09/2019

Plaats/Location: Vogelenzang, kerktoren/church tower
Datum/Date: 12/09/2019


'JBZ'

Deze slechtvalk jongeling bivakkeert al weer zo'n drie weken op de kerk van Vogelenzang. Slaapt er en jaagt van de torenspits op rondvliegende maaltijden. Enkele dagen terug was een houtduif het slachtoffer. Met de duif in de klauwen vloog die rond, achtervolgd door een buizerd die duidelijk uit was op overname van dat geliefde maaltje.

De vogel is geringd en de herkenbare ringtekens (J/BZ) bleken traceerbaar (dank wederom aan Yvonne van der Maat !). Deze vogel is een juveniele (1e najaars) vrouw, afkomstig uit de slechtvalk nestkast op het gebouw van het Ministerie van Binnenlandse Zaken in Den Haag. Daaruit vlogen dit voorjaar (2021) twee jongen uit (beiden vrouwtjes).


Plaats/Location: Vogelenzang, kerktoren/church tower
Datum/Date: 22/11/2021

De geboorteplaats van onze Vogelenzangse 'Kerkganger' slechtvalk in beeld*. Het hoge 'Manhatten' van Den Haag. Haar nestkast staat bovenop het gebouw van het Ministerie van Binnenlandse zaken. Op de rechter van de twee hoogste torens, pal rechts van de de torenspits van de kerk. De nestkast zit op een indrukkende hoogte van +/- 140 meter.

Slechtvalken broeden al vanaf 2009 in de regio Den Haag, Delft, Leidschendam. Inmiddels al op zeven hoge torens en kerken in verschillende locaties. Waaronder ook de Sint-Jacobus de Meerderekerk (op de voorgrond).  Die Haagse slechtvalken hebben hun eigen website/blogspot: Link "Over de slechtvalken in de Haagse regio en in het bijzonder die van de H. Jacobuskerk in Den Haag".

*Credit: Afbeelding panorama door Hans van de Langkruis (2013)

Plaats/Location: Vogelenzang, kerktoren/church tower
Datum/Date: 10/3/2022

'J BZ' verenkleed' kleurt grijs bruin in het gouden avond licht van de ondergaande zon.

The 'golden hour' evening sunlight turns 'J BZ's plumage  grey brownish

Plaats/Location: Vogelenzang, kerktoren/church tower
Datum/Date: 3/8/2022

Van kortere afstand (20m) op de lagere dakgoot taxeert zij mij met een priemende blik.

Sitting at closer range (20m) in the lower roof gutter, she gauges me briefly with a beaming look.

Plaats/Location: Vogelenzang, kerktoren/church tower
Datum/Date: 3/8/2022

Onmiskenbaar is zij ......'J BZ' / Unmistakingly, she is ......'J BZ'

'JSB'

In de wintermaanden 2022/2023 werden geen slechtvalken meer waargenomen op en rond de kerktoren van Vogelenzang. Maar midden mei 2023 dook er toch weer één op.  Ik ging ervan uit dat het waarschijnlijk 'JBZ' weer was, terug van een maandenlange afwezigheid. Maar al snel bleek dat niet zo. Op 18 mei slaagde ik erin, om deze slechtvalk op de foto te krijgen. En ook deze keer weer met het geluk, dat daarop een ring zichtbaar is met een duidelijk afleesbaar nummer. Het is dus niet 'JBZ' maar 'JSB'.

'JSB' bleek een eerste jaars (2022) mannetje, geboren maar enkele kilometers verderop in Noordwijckerhout. Uit het nest op de toren van de Leeuwenhorst (Informatie: dank aan Hans van de Langkruis). Dit was een legsel van vier eieren, met drie uitgevlogen jongen (2 M, 1 V). Dit succesvolle broedgeval staat beschreven in een artikel in het tijdschrift 'De Strandloper, Jaargang 54, Nr. 3 (Gab de Croock, september 2022).

'JSB' bleef niet zo lang hangen in Vogelenzang als zijn voorganger 'JBZ'. In de loop van de zomer reisde hij al weer af naar andere oorden.

'JSB'

Met een spiedende blik houdt 'JSB' nauwlettend langs vliegende vogels in het vizier.
Vogelenzang, 18 mei 2023

'JLA'

Na het vertrek van 'JSB' in de zomer van 2023, bleeft het lang stil zonder slechtvalken. Pas in de winter 2024/2025 werd er incidenteel weer één waargenomen. Die zat dan in de vroege ochtendschemering hoog op de torenspits. Kennelijk houdt deze slechtvalk niet van uitslapen, want die werd er nooit later in de ochtend/dag gezien.

Pas op 13 januari (2025) spotte ik deze slechtvalk voor het eerst overdag, weer op het kruis van de torenspits (55 m hoog !).
Ondanks de grote afstand (hoogte), slaagde ik er toch in weer enkele goede fotos te maken. Met daarop ook weer goed zichtbaar een ring.
Daarop afleesbaar zijn maar twee van de gebruikelijke drie combinatie letters, 'J' en 'A'. Maar bij navraag bleek die derde letter ook snel op te vissen uit 's-Neerlands goed georganiseerde slechtvalk 'geboorteregister'  (dank wederom aan Yvonne van der Maat !). Het blijkt dus 'JLA' te zijn. Een vrouwtje, geringd als nog niet vlieg-vlug jong op 27 mei 2024 in Den Helder. Afkomstig uit de slechtvalk nestkast op het afgesloten marinehaven complex . Over dit broedgeval is geen publiek toegankelijke informatie (website/artikel) beschikbaar. Een interessant artikel  getiteld 'Voedsel van een paartje Slechtvalken (Falco peregrinus) in Den Helder in 2020 en 2021 (Fons Bongers & Jos Roersma) is gepubliceerd in het tijdschrift De Takkeling van de 'Werkgroep Roofvogels Nederland' (De Takkeling', 29(3), 2021)


Vogelenzang, 13 januari 2025. 'JLA' vliegt af van het kruis van de torenspits van de kerk in Vogelenzang. Hoogte 55 m !

Using Format